Mózg jest jednym z najważniejszych i posiadających najbardziej skomplikowaną budowę ludzkich narządów. Mózgowie, bo tak powinniśmy fachowo nazywać ten organ, razem z rdzeniem kręgowym wspólnie tworzą ośrodkowy układ nerwowy. To właśnie w strukturach mózgowia kontrolowany jest przebieg różnorodnych procesów życiowych. Przykładowo oddychanie czy czynność serca. Zanim wykonamy jakąś czynność, w mózgowiu aktywowanych jest wiele rozmaitych ośrodków. Wszystko to dzieje się po to, aby organizm we właściwy sposób wykonał zaplanowaną czynność. Aby te wszystkie czynności mogły się odbyć w prawidłowy sposób potrzebne są pewne substancje. Szczególnie istotna jest cholina i o niej dzisiaj właśnie trochę napiszemy.
Cholina
Cholina jest składnikiem lepiej znanej lecytyny i jest szczególnie ważna dla mózgu i układu nerwowego, ale także dla wątroby. Chociaż organizm sam produkuje cholinę w wątrobie, to jej ilość w organizmie jest niewystarczająca. Dlatego należy ją przyjmować wraz z pożywieniem albo dobrymi suplementami. Cholina jest zawarta przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego – w mięsie, rybach i jajach. Z tego powodu dieta wegańska może spowodować jej niedobory.
Potrzebna substancja
Z chemicznego punktu widzenia cholina jest alkoholem jednowodnym. Jest to pół-niezbędna substancja witalna, czyli taka, która może być częściowo wytwarzana przez sam organizm. Jednakże, zgodnie z obecnym stanem wiedzy, musi być częściowo przyjmowana z pożywieniem.
Etymologia
Sama nazwa cholina pochodzi od greckiego słowa oznaczającego żółć (cholí). Wzięło się to stąd ponieważ cholina została po raz pierwszy odkryta w żółci wieprzowej w XIX wieku.
Występowanie w organizmie
W organizmie cholina występuje przede wszystkim jako składnik tzw. fosfolipidów. Najbardziej znanym fosfolipidem jest lecytyna, zwana również fosfatydylocholiną. Jednak lecytyna składa się nie tylko z choliny, ale także z kwasów tłuszczowych, glicerolu i kwasu fosforowego.
Cholina i jej rola w organizmie
Cholina jest składnikiem VLDL (lipoprotein o bardzo małej gęstości). Z kolei VLDL to białko transportowe, którego zadaniem jest przenoszenie tłuszczu i cholesterolu z wątroby do innych części organizmu. Bez choliny nie może być wytwarzany VLDL. W związku z czym tłuszcz gromadzi się w wątrobie i rozwija się stłuszczenie wątroby.
Acetylocholina
Cholina jest również niezbędna do produkcji acetylocholiny. Ta z kolei jest najważniejszym neuroprzekaźnikiem w organizmie człowieka. Odpowiada ona za przekazywanie pobudzenia z włókien nerwowych do włókien mięśniowych, dzięki czemu np. możemy poruszać rękoma, czy nogami. Acetylocholina jest również odpowiedzialna za komunikację między komórkami nerwowymi w mózgu. Kontroluje funkcje, które odbywają się bez naszego wpływu, takie jak oddychanie czy bicie serca. W chorobie Alzheimera mózg cierpi z powodu braku acetylocholiny, czego jednak nie można przypisać brakowi choliny, lecz raczej temu, że komórki nerwowe, które produkują acetylocholinę, obumierają, a jednocześnie niektóre enzymy (cholinesteraza) rozkładające acetylocholinę są nadaktywne.
Homocysteina
Cholina jest tak zwanym metyldonorem, podobnie jak betaina, witamina B12, folian (naturalny kwas foliowy) i S-adenozylometionina (SAMe). Wszystkie one utrzymują poziom homocysteiny na niskim poziomie. Homocysteina powstaje podczas przemian białek. Powyżej pewnego poziomu staje się toksyczna. Homocysteina ma działanie prozapalne i może uszkadzać naczynia krwionośne. Jeśli nie zostanie na czas rozłożona, too może przyczynić się do rozwoju miażdżycy.
Fosfatydylocholina
Fosfatydylocholina jest tłuszczem, a bliżej kwasem tłuszczowym, występującym w komórkach roślinnych i zwierzęcych. Ta ważna substancja jest zaangażowana w różne procesy metaboliczne w różnych regionach ciała, m.in. w syntezę komórek, ale także może wspiera zdolności detoksykacji wątroby. Przede wszystkim jednak fosfatydylocholina stanowi główny składnik warstwy śluzu jelita grubego, który odpowiedzialny za zasiedlenie florą jelitową. Jedną z najważniejszych zasad medycyny naturalnej jest zdrowie jelita i optymalna kolonizacja błony śluzowej jelita zdrowymi bakteriami, które chronią organizm przed chorobami. Jednak teraz wiadomo, że nie tylko bakterie w jelicie są niezbędne do utrzymania zdrowego organizmu; również skład samej błony śluzowej odgrywa ważną rolę i właśnie fosfatydylocholina.
Fosfatydylocholina a jelito
Fosfatydylocholina wiąże śluz z błoną śluzową; u ludzi zdrowych warstwa śluzu utrzymuje odległość do komórek ściany jelita – a tym samym utrzymuje bakterie i toksyny z wodnego roztworu jelitowego w pewnej odległości od komórek. Jeśli mechanizm ten przestanie działać – tzn. nastąpi bezpośredni kontakt z komórkami jelitowymi – może skutkować to stanem zapalnym i w konsekwencji zaburzeniem funkcji jelita. Ten mechanizm często pojawia się w przypadku wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, gdzie aktywna warstwa ochronna tłuszczu w jelicie jest redukowana przez brak fosfatydylocholiny.
Nie jest prosto utrzymać homeostazę organizmu i zachować zdrowie. Do prawidłowego metabolizmu komórkowego niezbędnych jest wiele substancji naturalnych, których źródłem powinno być nasze pożywienie, szkoda, ze tak się nie dzieje. Mamy nadzieje, ze nasze krótkie wpisy pozwolą zrozumieć, jak ważna jest właściwa dieta i suplementacja. Nie wszystkie „mody” sprzyjają naszemu zdrowiu i jeżeli decydujemy się na np. podjęcie diety wegańskiej, to trzeba zachować pewne reguły, które pomogą zachować równowagę.
Życzymy zdrowia!
